“`html
Türkiye’de Konut Talebi Arttı: Fırsatlar ve Finansal İpuçları
Son dönemlerde Türkiye’de konut ihtiyacındaki artış dikkat çekiyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, konut satışları hızla yükselirken, konut talebinin de buna paralel olarak arttığı görülüyor.
Yeni ev kuranlar, boşananlar, kendi evine çıkmak isteyenler, kentsel dönüşüm projeleri, farklı şehirlerden gelen göçler ve yabancı alıcılar gibi geniş bir yelpazede konut arzına ihtiyaç duyan bireyler mevcut.
Konut arzı ve talebi arasındaki dengesizlik bir dönem fiyat artışlarına neden olmuştu; ancak son bir yılda konut fiyatları önemli ölçüde geriledi. Özellikle mevduat ve konut kredisi faizlerindeki artış, ev sahibi olma isteğini ötelemeye neden oldu. Bu süreç, satışa konulan konutların fiyatlarının düşmesine yol açtı.
Fırsatlar Yakın mı?
Konut alımı için en uygun zamanın gelip gelmediği belirsizliğini korurken, Merkez Bankası’nın politika faizinde bir indirim yapması beklentileri, mevduat getirilerini düşürecek ve konut kredisinin faizini olumlu yönde etkileyeceği öngörülüyor. Bu durum, konut alımında yeni fırsatlar sunabilir.
TCMB’nin faiz indirimine ilişkin kesin bir tarih vermemesine rağmen, enflasyonun düşmesi, faiz indirimi için bir zemin hazırlayabilir.
Evler Cazip Hale Geldi
Konut fiyatları ile kira gelirleri karşılaştırıldığında, kiraların yüksek seviyelerde olması, evin fiyatını amorti etme süresini 10-15 yıl arasına çekmiş durumda. 1.5 milyon liraya alınan bir evin kira bedeli 10-15 bin lira arasında değişiyor. Her yıl TÜFE oranındaki artışlar, bu evin maliyetinin 7-8 yıl içinde çıkmasını sağlıyor.
Peşin mi Kredili mi Almalı?
Faizlerdeki düşüşler, ancak görece yüksek konut kredisi faizleri nedeniyle peşin alımların daha avantajlı hale geldiğini gösteriyor.
Konut Fiyatları Hızla Artabilir mi?
Piyasalarda satışta olan konut sayısının fazla olması, kiracıların düşük kiralarla oturma isteği gibi etkenler, konut yatırımlarını olumsuz etkileyebilir. Tasarruf sahipleri, son yıllarda farklı yatırım araçları keşfettikleri için anaparalarını borsa, altın, mevduat gibi alanlarda değerlendirerek yüksek kazançlar elde ediyorlar.
Konut fiyatı ve kira getirisi arasında yapılan 10 yıllık karşılaştırmalar, konutların diğer birçok yatırım aracına göre oldukça avantajlı olduğunu gösteriyor.
Piyasa Al-Sat İçin Uygun mu?
Konut piyasasında alım-satım yapmak elbette mümkündür; ancak bu işlem belli kurallara bağlı olarak gerçekleştirilmelidir. Nakit alınması durumunda, konutun rayiç bedeli veya biraz üzerinde bir tutar, tapu müdürlüklerine beyan edilmelidir. Örneğin, 5 milyon liralık bir konutun rayiç bedeli 1.7 milyon liraysa, alıcı kişi 1.8 milyon lira göstererek denetime takılmaktan kaçınabilir.
Alım-satım işlemi gerçekleştirilirken, konutun gerçek değerinin gösterilmesi ve edinimden itibaren 5 yıl içinde daha yüksek bir bedelle satış gerçekleştiğinde gayrimenkul değer artış vergisi ödenecek. Vergi hesaplamasında, alım ve satım yılı arasındaki Yİ-ÜFE değişimi baz alınarak istisna tutar düşülecek ve kalan matrah üzerinden vergilendirme yapılacak. Ayrıca, konut alımında verilen tapu harçları ve kredili alımlarda ödenen faizler de vergiden düşülebilmektedir.
1.5 Milyon Liralık Evler
Farklı şehirlerde 15 yaşına kadar olan, 2. kat ve üstü konutlar için ilan sitelerinde arama yapıldığında, çoğu sahte olsa da 1.5 milyon lira kadar fiyatla konutlar bulunabilmektedir.
İstanbul’un Esenyurt, Beylikdüzü, Çekmeköy ve Arnavutköy ilçelerinde 1.5 milyon liraya 1+1 konutlar mevcut. Kiraların ise ortalama 9-13 bin lira arasında değiştiği gözlemleniyor. Filtreleme kriterlerine göre İstanbul’da yaklaşık 200 konut satışta; fakat sahte ilanlar olduğu için bu sayı 170 civarına düşebilir.
Ankara’nın Mamak ve Çubuk gibi semtlerinde de 1+1 konutlar 1.5 milyon liraya kadar satılmakta.
İzmir’de de Buca ve Menemen ilçelerinde bu fiyat aralığında konut fırsatları mevcut.
Kredi Ödemeleri Ne Kadar?
1.5 milyon lira değerindeki bir konutta 1 milyon lira kredi kullanılması halinde, 120 ay vadede aylık taksitler yüzde 2.89 faizle yaklaşık 29 bin 878 lira olurken, toplam geri ödeme 10 yıllık süreçte 3 milyon 585 bin lira olmakta. Aynı faiz oranı ile daha yüksek bir oran uygulanırsa bu rakam 3.873.000 TL’ye kadar çıkabiliyor.
60 ay vadede ise, %2.89 faiz ile ödeme 35,285 TL, %3.15 oranında faizle 37,302 TL’ye yükseliyor.
Mevduat Faizleri ile Karşılaştırma
Merkez Bankası’nın yılbaşından itibaren yüksek faiz uygulaması, 1.5 milyon lira mevduat ile yaklaşık 500 bin lira kadar gelir sağlıyor. Güncel faiz oranlarına göre, 32 günlük vadede yıllık %48 faizle bu miktarın getirisi 56 bin 811 TL olabilir. Eğer faiz oranı %30’a düşerse, kazanç 37 bin 500 TL’ye gerileyebilir; %20 olduğunda ise 25 bin TL, %15 olduğunda ise 18 bin 750 TL olmaktadır. (Not: Stopaj vergileri hesaplanmamıştır)
“`
